चवळी - उसळ

जिन्नस

• भिजलेल्या दोन वाटी चवळ्या.
• एक चमचा जिरे, चार चमचे सुके खोबरे व दोन-तीन सुक्या लाल मिरच्या
• चार-पाच अमसुले, दीड चमचा घाटी मसाला, चवीनुसार मीठ
• चार चमचे तेल, फोडणी-नेहमीचीच ( मोहरी+हिंग+हळद व लाल तिखट-आवडीनुसार )
• मूठभर कोथिंबीर बारीक चिरून

मार्गदर्शन

चवळी ( कडधान्य ) भाजी करण्याआधी आठ-दहा तास भिजत घालावे. चांगले भिजले की उपसून ठेवावे. पातेल्यात तेल घालून ते चांगले तापले की मोहरी, हिंग व हळदीची फोडणी करून त्यावर भिजलेल्या चवळ्या टाकून परतावे. दोन भांडी पाणी घालून झाकून मध्यम आचेवर दहा मिनिटे शिजू द्यावे. एकीकडे खोबरे, जिरे व सुक्या मिरच्या भाजून वाटून घ्याव्यात. चांगली वाफ आली की झाकण काढून त्यात हा वाटलेला मसाला, लाल तिखट व अर्धी कोथिंबीर घालून पुन्हा पाच-सहा मिनिटे शिजू द्यावे. आता चवळ्या बोटचेप्या झाल्या असतील. त्यात चवीनुसार मीठ, आमसुले व घाटी मसाला व एक भांडे पाणी घालून एक सणसणीत उकळी आणून आचेवरून उतरवावे. वाढताना कोथिंबीर घालून गरम गरम वाढावी.

टीपा

चवळ्यांचा गाळ होईल इतक्या शिजवू नयेत. घाटी मसाला नसल्यास चार-पाच लसूण पाकळ्या ठेचून फोडणीत घालाव्यात. जिरे, खोबरे, मिरची बरोबरच अर्धा मध्यम कांदाही भाजून वाटून चवळीला लावावा. गूळ-साखर आवडत असल्यास घालावी. घालावयाची असल्यास, एक चमचा साखर/तीन मध्यम गुळाचे खडे घालावेत. वरून फोडणी आवडत असल्यास घालावी. त्याने उसळ अजूनच खमखमीत लागते. ही फोडणी करताना तीन चमचे तेलात मोहरी, हिंग व सुक्या मिरच्या घालाव्यात. हळद-तिखट घालू नये. सुक्या मिरच्या नसल्यास आच बंद करून नंतरच लाल तिखट घालावे. अन्यथा तिखट पटकन जळते.